FINDIK ÜRETİCİSİ KİME İNANSIN? HANGİSİ DOĞRU?

INC’nin açıkladığı 609 bin ton tahmini rekolteye karşı, TÜİK’in 520 bin ton açıklamasıyla aradaki 90 bin tonluk fark kafaları karıştırdı.

Nisan ayının 11’yle 13’ü arasında hava sıcaklıklarının eksi 10’ların altına inmesiyle yaşanan büyük zirai don afetiyle birlikte başta Ordu olmak üzere, Giresun, Samsun ve Trabzon’da bulunan fındık bahçelerinde büyük hasara yol açmıştı. Özellikle 250-300 rakımdan itibaren başlayan zirai don afeti nedeniyle 500 rakımdan sonra fındıkta yüzde 100’e varan hasar oluştuğu açıklanırken, bu durum rekoltede de büyük kayba neden oldu. Bu kayıp yapılan tahminlere de yansırken, birbirinden farklı açıklanan rekolte tahminleri de üreticilerin kafasını karıştırmaya devam ediyor. İNC VE TÜİK ARASINDA 90 BİN TON FARK VAR Mayıs ayının ilk günlerinde gerçekleşen Dünya Fındık ve Kurutulmuş Meyve Kongresi’nde stoktaki fındık hariç Türkiye için 609 bin rekolte tahmini açıklarken, Ordu içinde 110 bin ton rekolte tahmininde bulunulmuştu. INC geçen yıl ise 785 bin ton fındık tahmin etmişti. Buna karşılık, 2024 yılı için 717 bin ton fındık rekoltesi açıklayan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ise 2025 yılında 27,5 düşüşle beklenen fındık rekoltesi 520 bin ton olarak ilan etti. Yani TÜİK, İNC’nin 90 bin ton altında fındık rekoltesi açıkladı. KİM SAGADA, KİM MASA BAŞINDA TAHMİN EDİYOR? Şimdi üreticiler, aradaki 90 bin ton farkın nereden geldiğini merak ederken, ziraat odaları da rekoltenin 450 bin tonu geçmeyeceğini açıkladı. birbirinden farklı bu rekolte açıklamaları neden kaynaklanıyor? Aradaki bu 90 bin-150 bin tonluk farklar nereden geliyor? Kim sahada araştırıp rekolte tahmininde bulundu, kim masa başında oturup rekolte açıkladı. Biri devletin kurumu, biri ihracatçıların temsilcisi, biri üreticilerin temsilcisi. Kim neye göre rekolte açıklıyor? Üretici de bu soruların cevabını bekliyor? İHRACATÇILARDA BÖLÜNDÜ Öte yandan fındık ihracatçısı Sebahattin Arslantürk, “609 bin tonluk bir üretim mümkün değil. Bu rakamlar piyasa algısını yönetmek için şişiriliyor. Bana göre, bu yılki rekolte 500 bin tonun üzerine çıkmaz” diyerek İNC’yi eleştirmişti. Bir diğer fındık ihracatçısı Edip Sevinç, TÜİK’in Mayıs ayında yayımladığı fındık rekolte tahminine ilişkin yaptığı açıklamada, “TÜİK tahminini not ettik. Ancak keşke bu tahminin ne zaman, nerelerde, hangi çeşitlerde, kaç kişi ile kaç dal sayılarak kaç bahçede yapıldığını da açıklasalar. Sonucu hep birlikte Temmuz sonunda öğreneceğiz. Ancak TÜİK tahminlerinin isabet oranı sektör paydaşlarının malumudur.” diyerek TÜİK’i eleştirdi.