FINDIKTA ZİRAİ DON RİSKİ ARTIYOR

Son yılların en yoğun karşı karşıya kaldığımız bu günlerde en büyük korku milli ürünümüz fındığın donması. Bu duruma dikkat çeken Çarşamba Ziraat Odası, don riskine karşı alınacak tedbir önlemleri açıkladı.   Mart ayının ortasında olmamıza rağmen yoğun kar yağışının devam etmesi nedeniyle üreticilerde fındıkların don tehlikesi nedeniyle büyük bir endişe içindeler. Şuanda don riskinin bulunmadığı belirtilse de soğuk ve kar yağışının devam etmesinin fındıkta don riskinin ortaya çıkma ihtimalinin bulunduğu belirtiliyor.     Bu konuya dikkat çeken Çarşamba Ziraat Odası da, yaptığı açıklamayla üreticilerin fındık bahçelerinde olası don riskine karşı yapmaları gerekenleri duyurdu.   Fındığın gelişimi boyunca özel ve hassas iklim koşullarına ihtiyaç duyduğunu belirten Ziraat Odası, “Mevsimlerin kayması olarak adlandırılan iklim değişikliği sebebiyle, normal koşullarda Mart ayının ikinci yarısında uyanması gereken yaprak ve karanfil gözleri yalancı bahara aldanarak erken uyanabilir.”   İklim değişikliğinin fındıkta don riskini artırdığı belirtilen açıklamada, “Mart- Nisan aylarında Tomurcukların açılması İle meydana gelen Genç filizlerde  - 4 dereceden itibaren zararlanmaların başladığı, soğukta kalma süresine bağlı olarak - 6 derecede önemli zararların olduğu görülmüştür. Dondan zarar gören tomurcukların iç ve dış kısımları kahverengileşerek esmer bir renk alır. Bu tomurcuklar bir süre sonra kuruyarak dökülürler. İlkbahar sezonun da, çiftçilerimizin yapması gereken ilk şey meteorolojik verileri takip ederek, zirai don erken uyarılarına dikkat etmektir.”   Fındık üreticilerinin zirai don riskine karşı alabileceği önlemleri 9 maddede sıralayan Çarşamba Ziraat Odası, bu 9 maddeyi şu şekilde sıraladı; İlk yapılması gereken dumanlama yöntemidir. Üreticilerimiz bahçelerinin değişik yerlerinde özellikle rüzgarın geldiği yönde bol duman veren sap, saman, lastik gibi maddeler yakılarak fındık bitkilerinin ve arazi yüzeyinin duman içinde kalması sağlanmalıdır. Yapay sis oluşturma; Havaya su buharı püskürtülüp, sıcaklığın düşmemesi sağlanarak ürünler don olayından korunabilir. Havanın karıştırılması; Arazide tabana yakın seviyedeki soğuk hava tabakasının üst seviyelerdeki daha sıcak hava ile karıştırılmasıyla don zararı en aza indirilebilir. Rüzgar makineleri, pervaneler, atomizörlü ilaçlama makineleri, fanlar gibi hava akımı oluşturacak aletlerle havanın karıştırılması don zararını azaltabilir. Don olayından korunmada en etkili yöntemlerden biri de su uygulamasıdır. Yağmurlama sulama sistemiyle sulama yapılabilir. Böylece su donarken çevresine ısı vererek toprak yüzeyinde sıcaklığın düşmesi önlenir. Toprağın üzeri çeşitli materyaller yardımıyla örtülerek ısı kaybı engellenebilir. Toprağın üzeri hasır, plastik örtü ile kaplanarak ısı kaybı önlenebilir. Fındığın erken uyanmasını sağlayacak ve soğuğa karşı daha duyarlı olmasını sağlayacak erken dönemde toprak işleme, Azotlu gübreleme, budama gibi faaliyetlerinden kaçınılmalıdır. Bütün canlılarda olduğu gibi fındıkta da iyi beslenme şartları değişen iklim koşullarına nispeten dayanıklılığı artırmaktadır. Özellikle potasyum ihtiyacının giderilmesi bitkileri dona karşı nispeten koruyabilmektedir.