FINDIKTA SORUN TEKELLEŞME

Fındıkta rekoltenin az, ürünün kaliteli gecikmeli de olsa müdahale alımının yapıldığı sezonda fiyat yine uzun yıllar ortalaması olan 3 doları yani 15 lirayı bulmadı. Ziraat odalarına göre bunun nedeni Ferrero’nun tekel konumunda olması.

Fındıkta rekolte az, ürün kaliteli, müdahale alımı da yapılıyor ancak yine de serbest piyasa da fiyatlar istenin seviyede değil. Peki neden? Bu soruya ziraat odaları başkanları cevaplandırdı. Fındıkta oluşan tekelin bu durumun en önemli sebebi olduğunu belirten oda başkanları fındık az olursa fiyat çok olur düşüncesinin bu sezonla birlikte yıkıldığını belirterek mutlaka fındıkta tekel konumunun kırılması gerektiğini ve yerli firmaların desteklenerek bu işe özendirilmesi gerektiği cevabını verdiler. İşte başkanların tespit ve çözüm önerileri:                       FINDIK TEKELE BIRAKILIRSA BÖYLE OLUR Ordu Ziraat Odaları Koordinasyon Kurulu Başkanı Arslan Soydan: Her zaman ifade ediyoruz. Fındıkta serbest piyasada tekel koşulları var. Fındık piyasası şeffaf değil, rekabet koşulları yok. Bir alıcının belirlediği fiyat ekseninde fındık alımı yapılıyor. Bizim ihracatçılarımızın bir çoğu alım fiyatlarına etki yapamıyor. Biz öteden beri fındıkta devlet müdahalesinin zorunlu olduğunu ifade ederek talepte bulunuyorduk. Bu müdahale bu sene oldu ama gecikmeli oldu. Bize göre sezon başlamadan önce fındığın fiyata belli olmalı. Bu arada tekel konumunun muhakkak kırılması gerekiyor. Bizim ihracatçılarımızın muhakkak piyasada olması lazım. Onlardan beklentimiz çok yüksek. Fiyatlar üzerinde etkili olmalarını bekliyoruz.   YERLİ FİRMALAR BU İŞE ÖZENDİRİLMELİ Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan: Bu sezonla fındıkta ürün çok olanca fiyat az olacak ürün az olunca fiyat çok algısı bitti. Çünkü bu sezonda ürün az fiyat da az. Biz sektörde uzun zamandır bir tekelleşme yaşıyoruz. Fındık birkaç alıcının insafına bırakılmış durumda. Bu birkaç firma kendi aralarında anlaşarak fiyatı da belirleyebiliyor.  Böyle olunca rekabet koşulları oluşmuyor. Oluşmadığı için de piyasayı istediği gibi şekillendiriyor. Fındıkta satıcının çok alıcı birkaç tane olmasını sonucunu da yaşıyoruz. Bu durumun değişmesi için devlet TMO olur FİSKOBİRLİK olur her zaman fındığın bir tarafında olmalı. Bir şekilde müdahale alımı yapılmalı. Bunun dışında da fındıkta alıcı sayısını artırmamız lazım. Yerli sanayicinin desteklenmesi gerekiyor. Hatta yerli firmaları bazı krediler verilerek bu işlere özendirilmesi gerekiyor.                                TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİLKELENMELİ Ünye Ziraat Odası Başkanı Osman Sarıkahraman: Bilindiği gibi fındık Türkiye’ye önemli miktarda döviz geliri getiren hem tarım hem de sanayi ürünü. Böyle altın bir ürünün bir yabancı firmanın tekelinde olması fiyatların olması gerektiği yerde olmamasının asıl sebebidir. O nedenle Tarım Bakanlığı’nın, hükümetin daha doğrusu Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin artık silkelenmesi lazım. Böyle bir altın ürünün bir başka tarafından pazarlanmasının sonucunu yaşıyoruz. Bizim içerideki firmalarımızın yabancı menşeli firma ile bağlantısını göz önünde tutarsak sonuç böyle oluyor. TMO’nun müdahale alımı 60 gün gecikmeli de olsa bizi bir nebze sevindirdi. Ancak çürük ve çatlak oranın fazla olması sebebiyle TMO ürünü çok da alma taraftarı olmasını da sonucudur bu.                                       FERRERO’NUN ELİNE KALIRSAK SIKINTI BİTMEZ Gürgentepe Ziraat Odası Başkanı Akın Çalış: Fiyatlarda hareketlenme olmamasını nedeni alıcı konusunda yaşanan sıkıntıdır. Alıcı konusunda rekabet yok. Ferrero’nun tek alıcı olması fiyatları baskı altında tutmasına yetiyor. Alıcı firma planlamalarını çok erkenden yapıyor ve fiyatı baskı altında tutmayı başarıyor. Artık fındık için çeşitli pazarlar bulmamız gerekiyor. Sadece Ferrero’nun eline kalırsak şu belli ki uzun dönem sıkıntı yaşayacağız. Biz Türkiye olarak kendi markalarımızı yaratmak zorundayız, ihracata yönelmek zorundayız. Devletin fındık alması pansuman tedbirler oluyor. Sorunu kalıcı bir şekilde çözmüyor. Gelecek sene fındık çok olur o zaman yine sorunlarımızla baş başa kalırız.                         ÜRETİCİNİN EKSİKĞİ YOK GERİSİNE DEVLET BAKACAK Kabadüz Ziraat Odası Başkanı İdris Kurt: Bu yıl fındık az, ürün kaliteli devlet alım da yaptı ama fiyat neden istenen seviyede değil neyi eksik yaptık ki fiyat bir türlü hareketlenmiyor diye soruyorsunuz. Üretici hiçbir şeyi eksik yapmadı. O yapacağını yaptı. Ürününü hazırladı. Bu yıl güzel de fındık vardı. Önceki yıl olduğu gibi acılık yoktu. Çünkü üretici daha çok bahçesine baktığı için küllenme etkisi önceki yıllar kadar çok olmadı. Ancak müdahale alımı geç oldu ve TMO’nun kriterleri biraz ağır oldu. Serbest piyasa da bunu anında kendi lehine çevirdi. Piyasa hareketlenmedi. Biz üreticiler olarak elimizden geleni yaptık. Artık sonrasını devletimiz düşünecek.  Ordu Olay