'FINDIK PÜSKÜLÜNDE GÖRÜLMEMİŞ HASTALIK VAR'
Ordulu fındık tüccarı Özcan Şahin, bu yılki fındık rekoltesi için sahadan gelen çelişkili verileri ve iklimsel riskleri değerlendiren çarpıcı bir analiz paylaştı. Şahin, "Mevlam neylerse, güzel eyler. Ne bilirse, Hikmet Sahibi bilir," sözleriyle üreticiye sabır tavsiye ederken, özellikle 250 rakım üzerindeki fındıklıklarda durumun kritik olduğunu vurguladı.
Püskül Güzel, Fakat Hastalık Tehlikesi Kapıda
Arazideki ilk gözlemlerin "Püskül bu yıl çok güzel" yönünde olduğunu aktaran Şahin, bu olumlu tabloya gölge düşüren büyük bir tehlikeye dikkat çekerek, "Püsküllerde, son yıllarda benzeri görülmemiş bir hastalık tespit etmişler. Eğer bu hastalıklı püskülde tozlaşma gerçekleşmezse, yine büyük bir riskle karşı karşıyayız. 250 rakım üzerindeki alanlarda, don etkisi, kuraklık ve güneş yanığının birikimli sonucu olarak püskül oluşumunun yoğunlaştığı gözlemleniyor. Ancak tablo, beklenen verim için pek de parlak değil.”
Soğuklanma Sıfır, Yağış Dipte: İklim Stresi Had Safhada
Fındığın temel ekolojik ihtiyaçları bu yıl ciddi şekilde zayıfladığını söyleyen Şahin, Kasım ayı sonu itibarıyla yıllık yağış ortalaması çok düşük ve yetersiz. Bitkinin gelişimi için kritik olan soğuklanma ihtiyacı neredeyse sıfır düzeyinde. Bu durum, püsküllerde, karanfil gözlerinde ve yaprak gözlerinde belirgin bir beslenme yetersizliğine işaret ediyor.
Fosfor Eksikliği Bağışıklığı Çökertti
En önemli riskin beslenme eksikliğinden kaynaklandığını belirten Şahin, "Özellikle fosforun bu dönemde yeterli miktarda alınamaması, fındığın bağışıklık direncini belirgin şekilde düşürdü. Enerji metabolizmasının ve döllenme kapasitesinin temel unsuru olan fosforun düşük emilimi, önümüzdeki süreçte tozlaşma ve döllenme sorunları görülme olasılığını ciddi biçimde artırıyor. Aynı zamanda, akar zararlısının farklı varyantlarının püsküllerde neden olduğu form ve şekil bozuklukları, bitkinin fizyolojik dengesini daha da bozuyor.”
Türkiye Yağış Verileri: Son 52 Yılın En Düşüğü
Meteoroloji Genel Müdürlüğü raporlarına dayandırılan veriler, kuraklığın boyutunu gözler önüne seriyor” diyen Şahin, 2025 su yılı yağışları (1 Ekim 2024 – 30 Eylül 2025), uzun yıllar ortalamasının %26 altında kaldı ve 422.5 mm olarak kaydedildi. Bu değer, son 52 yılın en düşük seviyesidir. Marmara'da son 63 yılın, Akdeniz'de son 51 yılın, Ege'de son 18 yılın en düşük yağışları görüldü. 2025 Eylül ayı, son 55 yılın en sıcak 11. Eylül ayı oldu.”
Üreticiye Eylem Çağrısı
Erkek organ (püskül) gelişim evresinde bitkinin ciddi stresle mücadele ettiğini belirterek, üreticilere acil tedbir çağrısı yapan Özcan Şahin, "Su olmadan beslenme olmaz. Kök bölgesinin aktif çalışabilmesi için düzenli yağış hâlâ en temel şart. Bu koşullar altında fındık üreticilerinin besleme stratejilerini yeniden kurgulaması. zararlı-yönetim planlarını meteorolojik gerçeklere göre güncellemesi. toprak ve dal üzerinden sıvı besleme uygulamaları ile bitkiye destek vermesi hayati önem taşıyor.